Vanaf 2027 worden fossiele brandstoffen in heel Europa duurder. Dat komt door het nieuwe emissiehandelssysteem ETS2, dat een prijs kleeft op de uitstoot van CO₂ in gebouwen en transport. Verwarmen met gas of stookolie, of rijden met diesel of benzine, wordt flink duurder. Het doel? Iedereen richting fossielvrije alternatieven duwen: beter geïsoleerde woningen, warmtepompen, elektrische wagens …
Onhaalbare investeringen
Maar niet iedereen kan die overstap zomaar maken. Voor gezinnen met een laag inkomen zijn zulke investeringen simpelweg onhaalbaar. Ook huurders in de private huurmarkt dreigen achterop te raken, met torenhoge energiekosten tot gevolg.
Daarom vraagt SAAMO, samen met vakbonden, milieuorganisaties en andere middenveldspelers, dat de miljarden euro’s die België vanaf 2026 uit ETS2 ontvangt, prioritair terechtkomen bij wie ze hardst nodig hebben. Lees ons gezamenlijk opiniestuk hier
SAAMO legt daarbij eigen accenten. Voor ons is het essentieel dat er een inkomenscompensatie komt voor mensen met de 20 à 30% laagste inkomens. Zet daarvoor de maximaal toegelaten 37,5% in en doe het zo automatisch mogelijk.
Waarom deze prioriteit?
De overstap naar fossielvrije oplossingen vraagt tijd én geld. In de tussentijd moeten mensen met een laag inkomen gecompenseerd worden, zodat niemand uit de boot valt.
Daarnaast pleit SAAMO voor een preventieve aanpak van energiearmoede, met focus op de private huurmarkt. Dat is de woonmarkt waar de grootste klimaatwinsten te boeken zijn, maar ook de markt waar -bij gebrek aan voldoende sociale huisvesting- onze doelgroepen oververtegenwoordigd zijn.
Met ETS2-middelen kunnen verhuurders gestimuleerd en ondersteund worden om te renoveren tot minstens energielabel C. Praktijken zoals de Verhuurpromotor en het Verhuurderspunt in Gent tonen aan dat dit werkt. Tijd dus dat ook Vlaanderen hierin investeert – zeker in maatregelen die de verwarmingsfactuur van huurders verlagen.